Naturens språk
•
Hur biosemiotik skapar naturens språk
[] Det pågår inte någon process i den levande naturen som inte i någon form regleras kommunikativt. Naturen har förmågan att läsa av och tolka relevanta tecken i omgivningen.
En hveps [geting] lægger sine æg i en larve, der gumler [mumsar] på spæde majsspirer. Når æggene klækkes, bliver larven ædt op indefra. Majsspiren har selv hidkaldt [kallat på] hvepsen, for i det øjeblik larvens spyt blandede sig med plantesaften, begyndte planten at udskille [utsöndra] en flygtig forbindelse, der blev spredt med vinden. Hvepsen har lært at tyde dette luftbårne [luftburna] signal som et tegn, der fortæller den, hvor den skal flyve hen for at lægge æg. Hverken hvepsen eller majsspiren ved af det, men via tegn samarbejder de på smukkeste [finaste] måde.
Der foregår [pågår] ikke en proces i den levende natur, som ikke på den ene eller anden måde reguleres kommunikativt, dvs. i kraft af de levende systemers evne [förmåga] til at aflæse og tolke relevante tegn i omgivelserne. Semiotikken – videnskaben om tegn – kan derfor blive et centralt redskab for &#;livsvidenskaberne&#;, først og fremmest biologi og medicin. Også inde i kroppen er celler og
•
Naturen som språkarena – nokre tips
Mykje av den pedagogiske verksemda i barnehagen føregår enten ute i barnehagen eller på turar rundt omkring i nærmiljøet.
Tekst: Heidi Sandø og Agnete Vaags, Skrivesenteret, NTNU
Foto: Skrivesenteret
Det er derfor viktig å ta i bruk alt det magiske ein finn rundt seg, og la det barna finn interessant, leie an i arbeidet med utforsking, leik og språk. Det er viktig å ta seg tid til å stoppe opp på vegen til og frå ein turstad; det er utruleg kor mykje rart ein kan finne om ein berre ser seg omkring. Stopp ved ulike tre og blomstrar, still opne spørsmål og la barna fortelje. Syng ein song eller sei fram eit dikt eller ei regle som du tenker passar akkurat der de stoppar opp. Namngi det de ser rundt dykk, leik med bokstavlydar og sei gjerne orda på fleire måtar. Barn som deltar aktivt i samtalar med vaksne som støttar dei i å forstå og bruke ord, og som får formulere eigne erfaringar og tankar og delta i eit sosialt og fagleg fellesskap, vil lære språk og lære om omgivnadene (Gjems, ). Leik med språket! Det er ikkje alltid turmålet er det mest interessante for barna, men heller vegen eller vandringa til og frå.
Finn ein ein rar pinne, kong
•
Mykje av den pedagogiske verksemda i barnehagen f&#;reg&#;r enten ute inom barnehagen alternativt p&#; turar rundt omkring i n&#;rmilj&#;et.
Det er derfor viktig å ta inom bruk alt det magiske ein finne på huden rundt seg, og la det barna finn interessant, leie an i arbeidet med utforsking, leik og språk. detta er betydelsefull å ta seg period til å stoppe opp på vegen til og frå ein turstad; detta er utruleg kor mykje rart ein kan finne om ein berre ser seg omkring. Stopp ved ulike tre og blommor, still opne spørsmål og la barna fortelje. Syng ein song eller sei fram eit dikt alternativt ei regle som ni tenker passar akkurat der de stoppar opp. Namngi det dem ser rundt dykk, leik med bokstavlydar og sei gjerne orda på fleire måtar. unge som deltar aktivt inom samtalar tillsammans med vaksne såsom støttar dei i å forstå og bruke mening, og liksom får formulere eigne erfaringar og reflektioner og delta i eit sosialt og fagleg fellesskap, vil lære språk og lære ifall omgivnadene (). Leik tillsammans språket! detta er ikkje alltid turmålet er detta mest interessante for barna, men heller vegen alternativt vandringa til og frå.
Finn ein ein